Wapens van Dever

Familiewapens van 't Huys Dever

In sommige families dragen alle leden van de familie hetzelfde wapenschild. In andere geslachten worden ter onderscheid kleine veranderingen zoals schildzomen en barenstelen met tekens op de steel op het wapen van de "cadetten" van de familie aangebracht.

In Schotland wordt een familiewapen als een contradictio in terminis beschouwd; een wapenschild wordt daar geacht uniek te zijn zodat ieder van de leden van één familie een ander wapen heeft.

In Vlaanderen worden adellijke wapens verplicht geregistreerd door het verlenen van de adelsbrief via de Vlaamse Heraldische Raad. Net als in Nederland kan iedereen in Vlaanderen een wapen voeren mits men geen wapen van een ander overneemt. Sinds 1973 kunnen wapens bij het Heraldisch College van de Familiekunde Vlaanderen (FV) geregistreerd worden, voorheen was de Vlaamse Vereniging voor Familiekunde (VVF) het aangewezen instituut.

De wapens van adellijke families worden in Nederland door de overheid beschermd en staan geregistreerd bij de Hoge Raad van Adel. Ook iedereen die niet van adel is kan een wapen aannemen en laten registreren mits het ontwerp voldoet aan de regels van de heraldiek. Dat kan een oud of nieuw wapen zijn.

Reinier d’Ever - periode 1346-1417

Heer Reinier d’Ever was pas 14 jaar toen zijn vader omkwam in een veldtocht bij het Noord-Hollandse Warns. In diens voetsporen was Reinier een trouwe vazal van Hertog Albrecht van Beyeren, grootvader van de legendarische Jacoba. De Heerlijkheid Lisse werd in die jaren vanuit Teylingen bestuurd door Reiniers oom Gerrit van Heemstede.

Van Haeften van Rhenoy - periode 1417 – 1507

Na de dood van Reinier werd zijn kleinzoon Gijsbert van Haeften beleend met ‘de woninge met vyf morgen lants binnen den hiemwerf’. Met Gijsbert liep het niet goed af; hij was gebeten door een dolle hond en werd ook door deze ziekte aangetast. Zo’n bezetene werd als regel met stokken en knuppels doodgeslagen, maar als hoger geborene kreeg Gijsbert een voorkeursbehandeling: ‘Hij stierf jonck, gebeten van een dolle hont en worde tussen twee bedden versmoort’.

Van Matenesse - periode 1507 – 1628

Jan van Matenesse – kleinzoon van Clara van Haeften – overleed op 33-jarige leeftijd in 1522. Zijn weduwe vertrok naar Utrecht. Dever bleef tot 1564 in handen van de familie van Matenesse.

Schagen van Camons - periode 1628 – 1639

Met Johan van Schagen – zoon van Maria van Matenesse – beleeft Dever een nieuwe, zij het korte glorietijd. Het geslacht stamt af van Willem van Beyeren, bastaardzoon van hertog Albrecht van Beyeren. De bastaardzoon werd (in 1427) beleend met de heerlijkheid Schagen, waarna de familie zich ook zo gingen noemen. Jonker Johan trouwde in 1607 met Wilhelmina van Camons en bouwde het grote voorhuis voor Dever in de periode 1631-1634.

Van Wael van Vronenstein - periode 1674 – 1699

Willem de Wael van Vronesteyn betwistte het eigendom van Dever na de dood van zijn moeder met zijn broer Gerard en trok daarbij aan het langste eind. Hij verkocht de verderaf gelegen landerijen, o.a. die in Lisserbroek, en kocht stukken grond die aan Dever grensden. Jonkheer Willem stierf op 50-jarige leeftijd.

Scherpenseel van Rumpt - periode 1710 – 1716

Erasmus Bernardus Nicolaas van Scherpenseel – onfortuinlijke neef van Willem de Wael – liet zich na de dood van zijn oom belenen met Dever en de ambachtsheerlijkheid Lisse. De laatste jaren van zijn jonge leven – hij was nog geen veertig jaar oud toen hij overleed – woonde hij bij zijn zuster in Utrecht.

Heereman van Zuydtwijck - periode 1717 – 1949

Frederik Jacob Heereman van Zuydtwijck trouwde op 29 juli 1702 met Elisabeth Catharina van Scherpenseel van Rumpt, nadat zijn eerste vrouw – Agatha Maria van der Goes - in het kraambed was gestorven. Nog tijdens het leven van zijn zwager Erasmus nam hij een deel van diens schulden over, maar ook het erfdeel waartoe Dever behoorde. Frederik Jacob overleed op 30 maart 1745 op 81-jarige leeftijd in zijn woonplaats Roermond. Tot de onteigening in 1949 is ’t Huys Dever in handen van de (inmiddels Duitse) familie Heereman van Zuydtwijck gebleven.